တကယ္ေတာ့ ဒီစာကုိ က်ေနာ္ တင္သင့္တာ၊ တနည္းအားျဖင့္ မမာလာ ဒီစာကို က်ေနာ့္ဆီ ပို႔ေပးထားတာ အေတာ္ၾကာေနပါၿပီ။ အပ်င္းထူေနတာနဲ႔ တျခား စာေတြ တင္ေနတာ ႏွစ္ခုေပါင္းၿပီးေတာ့ ၾကန္႔ၾကာေနရတဲ့ အတြက္ ႏိုင္ငံျခား ပညာေတာ္သင္ သြားလုိသူေတြ အတြက္ အဖိုးတန္လွတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ကို ျဖန္႔ေ၀ေပးဖို႔ ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ စာေပးပုိ႔သူ မမာလာကို အႏူးအညြတ္ ေတာင္းပန္အပ္ပါတယ္။
မဆုတ္မနစ္ ဇြဲနဲ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ရတဲ့ မမာလာရဲ့ အေတြ႔အႀကဳံေတြကတဆင့္ ဒီစာကုိ ဖတ္မိသူေတြအတြက္ အနည္းငယ္မွ်ေလာက္ အက်ိဳးရိွသြားတယ္ ဆုိရင္ပဲ ဒီစာကို တင္ရက်ိဳးနပ္ပါၿပီ။ မမာလာကိုေတာ့ မခ်ီးက်ဴး၀့ံပါ။ ျမင္းထိန္း ငတာ ခ်ီးက်ဴးမႈနဲ႔ တူေနမွာ စိုးလုိ႔ပါ။
ကလိုေစးထူး
ဦးကလိုေစးထူးေရ…
တကၠသိုလ္ ဘုန္းႏိုင္ ၀တၳဳေတြရဲ့ ပထမဆုံးစာမ်က္ႏွာမွာ ေရးထားတဲ့ `ငါ့စာဖတ္၍ မျပတ္ေစေသာ္၊ မရွဳံးေစသား´ ဆိုတာလိုပဲ ဗဟုသုတအလို႔ငွာ `ႏိုင္ငံျခား သြားမယ္ဆိုရင္´ ဆိုတဲ့၊ ကူးစက္ေရာဂါနဲ႔ တူတဲ့ ေရာဂါမိေနတဲ့ ျမန္မာျပည္က လူေတြအတြက္ `ဂ်ပန္ ပညာသင္´ အေၾကာင္း ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ႏွမ္းေစ့ေလာက္ အေထာက္အကူျဖစ္တယ္ ဆိုရင္ ေက်နပ္ပါၿပီ။
ႏိုင္ငံေရးအရ ေျပာရရင္ စားတာ၊ သြားတာ၊ ေနတာ ထုိင္တာ အားလုံးကို ႏိုင္ငံေရးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဗုဒၶတရားေတာ္ရဲ့ ရွဳေထာင့္က ေျပာရင္ေတာ့ ဘယ္အရာမဆို ေမတၱာထား၊ စိတ္ထားတတ္ရင္ အလွဴကုသိုလ္ရပါတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္မကုသိုလ္ကို တေယာက္ထဲ မလိုခ်င္တဲ့ အတြက္ ဦးကလိုေစးထူးကိုပါ အၿမဲတမ္း ဗမာလုိ စာ႐ိုက္ခိုင္းၿပီး ကုသုိလ္ အမ်ားႀကီး ခြဲေ၀ေပးေနပါတယ္။ ကုသိုလ္ ယူတတ္ပါေစလို႔…။
မာလာ
ႏိုင္ငံျခား သြားမယ္ဆိုရင္
ဂ်ပန္ ပညာေတာ္သင္ ေလွ်ာက္ၾကမလား၊ How to apply Monbusho scholarship
ဒီစာကုိ ေရးတဲ့ ရည္ရြယ္ရင္းကေတာ့ Monbusho scholarship လို႔ ေခၚတဲ့ ဂ်ပန္ အစိုးရက ေပးတဲ့ ေထာက္ပ့ံေၾကးနဲ႔ ဂ်ပန္ကို ပညာေတာ္သင္ ေလွ်ာက္လုိသူမ်ား သိသင့္တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ား ဗဟုသုတ ရေစဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေထာက္ပ့ံေၾကးဟာ ဘယ္သူေတြကုိ ေပးတာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ေပးတာလဲ၊ ဘာခံစားခြင့္ ရိွသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ေပးသလဲ၊ ဘယ္လို ေလွ်ာက္ရတယ္ ဆိုတာကုိပဲ အဓိကထား ေရးျပပါမယ္။
၁။ ဘယ္သူေတြကုိ ေပးတာလဲ၊ who can apply?
ဒီပညာေတာ္သင္ ေထာက္ပ့ံေၾကးဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ျပ႒ာန္းၿပီး ဖြဲ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ဂ်ပန္ ယဥ္ေက်းမႈကို ေလ့လာလိုသူမ်ားအတြက္ ဘြဲ႔ႀကိဳေရာ ဘြဲ႔လြန္မ်ားကိုပါ ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္အၿပီးမွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဟာ အႀကီးအက်ယ္ စစ္ရွဳံးနိမ့္ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားစြာကုိ စစ္ေလ်ာ္ေၾကး အမ်ားႀကီး ေပးရပါတယ္။ ဖြဲ႔ၿဖိဳးဆဲ အဓိက အာရွႏိုင္ငံမ်ားက အေပၚထပ္ အေဆာက္အဦ လို႔ ေခၚတဲ့ ပညာေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈေတြပါ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေပးဖုိ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း `နာကာဆုိေန´ က ျပ႒ာန္း အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ယခုထိ ေပးေနဆဲ ပညာသင္ဆု တခုျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၅-၂၀၀၀ ခုႏွစ္၊ ပတ္၀န္းက်င္ အထိ ပွ်မ္းမွ် တႏွစ္ကို ဂ်ပန္ တျပည္လုံးက တကၠသိုလ္ေတြမွာ ပညာသင္ဖို႔ အေယာက္ (၂၀၀)ခန္႔ ေပးပါတယ္။ ကၽြန္မ သြားခဲ့တဲ့ “TSUKSBA UNIVERSITY” မွာေတာ့ လူဦးေရမ်ားလုိ႔ အေယာက္ ၄၀ ခန္႔ ေပးပါတယ္။
၁၉၉၅၊ ကၽြန္မ ဂ်ပန္ကို သြားတဲ့အထိ ဒီပညာေတာ္သင္ဆုကို အစိုးရ ၀န္ထမ္းေတြကိုပဲ ေပးပါတယ္ ဆုိၿပီး အမ်ားစုက စြဲမွတ္ေနၾကပါတယ္။ အျပင္လူ ေလွ်ာက္လုိ႔ရတယ္ဆိုတာ သိပ္မယုံၾကပါဘူး။ အခုေခတ္ပိုင္းေလာက္မွာေတာ့ အျပင္ကေလွ်ာက္ၿပီး ရတဲ့လူ တစတစ မ်ားလာတဲ့အတြက္ သိလာၾကေပမဲ့ ဘယ္လိုရတယ္၊ ဘယ္နည္းနဲ႔ ရတယ္ဆုိတာ မသိၾကတဲ့အတြက္ ေနာင္လာေနာင္သားေတြ အတြက္ ကၽြန္မ အေတြ႔အႀကဳံကို ေရးျပျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ပထမဆုံးကေတာ့ ဘြဲ႔ႀကိဳလို႔ ေခၚတဲ့ Undergraduate အတြက္ ေပးတဲ့ scholarship အေၾကာင္းပါ။ ကၽြန္မ ျမန္မာျပည္က အေရြးခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသား (၇)ဦးထဲက (၁)ဦးကုိ ဂ်ပန္မွာ သိခြင့္ရပါတယ္။ သူက YIT ဒုတိယႏွစ္ ေက်ာင္းသားတက္တုန္း ဂ်ပန္မွာ ပညာသင္ဖုိ႔ scholarship ပညာေတာ္သင္ကို ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာကက ႀကီးမွဴးေရြးဖို႔ ေရးေျဖ စာေမးပြဲေက်ာင္းမွာပဲ ေျဖရပါတယ္။ ေနာင္ အဆင့္ဆင့္ အေရြးခံရလုိ႔ ေရာက္လာပါတယ္ ေျပာပါတယ္။ ဂ်ပန္မွာ တႏွစ္နီးပါး ဂ်ပန္စာကုိ သင္ၿပီး ၄-ႏွစ္ စာေမးပြဲအတြက္ entrance ေအာင္လို႔ တကၠသိုလ္ကို တက္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အျပင္က ျမန္မာအစိုးရက ေရြးခ်ယ္တာ မဟုတ္တဲ့ လူေတြကေတာ့ ဘယ္ပုံဘယ္နည္း ေလွ်ာက္ရတယ္ဆိုတာ မသိပါဘူး။ ကၽြန္မ ဖတ္ခဲ့ရတဲ့ ဂ်ပန္ပညာေတာ္သင္ ေပးပုံေပးနည္း စာအုပ္မွာေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ဂ်ပန္သံ႐ုံးကိုသာ ဆက္သြယ္ပါ ဆုိတဲ့အတြက္ သံ႐ုံးေတြက ႀကီးမွဴးက်င္းပေပးပုံ ရပါတယ္။ ကၽြန္မ ႀကိဳးစားစဥ္က သံ႐ုံးကို သြားေမးေတာ့ ျမန္မာအစုိးရရဲ့ ေပၚလစီအရ ဂ်ပန္သံ႐ုံးက ဘြဲ႔ႀကိဳေရာ၊ ဘြဲ႔လြန္အတြက္ ဘာမွ ႀကီးမွဴး လုပ္ေပးတာ မရိွပါဘူး လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘြဲ႔ႀကိဳအတြက္ ေလွ်ာက္နည္းကို မသိေတာ့ ဒီမွ်နဲ႔ပဲ ရပ္ၿပီး ဘြဲ႔လြန္ ေလွ်ာက္ဖို႔ ဆက္ေရးပါရေစ။
ဘြဲ႔လြန္မွာလဲ အစုိးရက ေရြးခ်ယ္ၿပီး ေစလႊတ္တဲ့လူေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြအေၾကာင္း မေရးဘဲ အျပင္က ေလွ်ာက္တာကိုပဲ ေရးျပပါမယ္။ ေလွ်ာက္တဲ့လူဟာ…
(၁) ဘြဲ႔လြန္ MSc, PhD အတြက္ အနည္းဆုံး BA, BSc ဘြဲ႔ တခုခု ရထားၿပီး ျဖစ္ရပါမယ္။ ျမန္မာစာ အဓိကဘြဲ႔ရသူမ်ားက အျခား ၀ိဇၨာဘြဲ႔လြန္ကို ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ပါတယ္။
(၂) ေလွ်ာက္လႊာေလွ်ာက္တဲ့ အခ်ိန္ (April) လမွာ အသက္ ၃၅ႏွစ္ မေက်ာ္ေစရပါဘူး။ ေလွ်ာ့ေပ့ါအေနနဲ႔ကေတာ့ ေရြးခ်ယ္ခံရတဲ့ အခ်ိန္ October မွာ ၃၅ႏွစ္ မေက်ာ္ရဘူး လို႔ ဆုိပါတယ္။
(၃) သင့္ေတာ္တဲ့ Research Proposal ကို သူတုိ႔ လက္ခံေအာင္ ေရးၿပီး ေပးပို႔ႏိုင္သူ ျဖစ္ရပါမယ္။
(၄) အျပင္က ေလွ်ာက္တာမို႔ (အစိုးရ ၀န္ထမ္း ဟုတ္ဟုတ္ မဟုတ္ဟုတ္ ေလွ်ာက္လုိ႔ ရပါတယ္) ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက National University တခုခုမွာ ကိုယ့္ကို လက္ခံၿပီး supervise ေပးဖုိ႔ ေလွ်ာက္လႊာကို တဆင့္ တင္ေပးမဲ့ Professor ရိွရပါမယ္။ သူတို႔ အဆုိအရ တကယ္ေက်ာင္းတက္ဖို႔ ပညာလုိလားသူ၊ ေတာ္မယ္ ထင္ရသူဆိုရင္ လက္ခံဖို႔ ၀န္မေလးပါဘူး၊ မခက္ခဲပါဘူး။
(၅) ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံသား ျဖစ္ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားမွာ Permanent Resident ရထားသူမ်ား ေလွ်ာက္ခြင့္ မရိွပါ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏုိင္ငံသားမ်ားက ဂ်ပန္ယဥ္ေက်းမႈ ေလ့လာသူမ်ား ဟူ၍ လူဦးေရ ကန္႔သတ္ေပးပါတယ္။ ဂ်ပန္စာနဲ႔ က်မ္းျပဳမႈ အခက္အခဲအရ Science ဘာသာယူသူ ပုိမိုမ်ားျပားပါတယ္။
၂။ ပညာေတာ္သင္ ေထာက္ပ့ံေၾကးကုိ ဘယ္ေလာက္ေပးတာလဲ၊ ဘာေတြ ခံစားခြင့္ ရိွသလဲ။
ဘြဲ႔ႀကိဳ Undergraduate ကို တလကို ယန္းေငြ တသိန္းႏွစ္ေသာင္းနဲ႔ ဘြဲ႔လြန္ Graduate ကို တသိန္းရွစ္ေသာင္း ေပးရပါတယ္။ အခြန္ေပးစရာ မလုိ၊ ေက်ာင္းလခ ေပးစရာမလို Medical Insurance ပါၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္ေထာင္ရိွရင္ အိမ္ေထာင္ဘက္နဲ႔ ကေလးကုိ တလအတြင္း ေခၚႏိုင္ပါတယ္။ Round Trip ေလယာဥ္လက္မွတ္ အသြားအျပန္ ထုတ္ေပးပါတယ္။
ေရာက္ေရာက္ျခင္း Arrival allowance အေနနဲ႔ ယန္း သုံးေသာင္း ထုတ္ေပးၿပီး ေလဆိပ္အထိ လာႀကိဳပါတယ္။ ေက်ာင္းေဆာင္ေတြမွာ စီစဥ္ၿပီး ထားေပးပါတယ္။ ယခင္ကေတာ့ အျပင္တိုက္ခန္းမွာ ေနရင္ တိုက်ိဳနဲ႔ အုိဆာကာမွာ ယန္း တေသာင္း၊ တျခားေနရာမွာ ယန္း ၇ ေထာင္၊ လစဥ္ ထပ္ေဆာင္းေပးပါတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီ ႏွစ္ခု မေပးေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္မေခတ္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံျခား Student Conference တက္ဖုိ႔ တေခါက္ကုိ ယန္း တသိန္းနဲ႔ ႏွစ္ေခါက္ USA နဲ႔ Canada အတြက္ ထုတ္ေပးပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ပါေမာကၡ အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။
လိုအပ္တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာမွ အစ ေကာ္ပီကူးတာက အစ ပါေမာကၡက စီစဥ္ေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းသား အေနအထားကို ၾကည့္ၿပီး Part time လုပ္ခြင့္ကိုေတာ့ Limit နဲ႔ ေပးပါတယ္။ မေပးတာက မ်ားပါတယ္။ အစိုးရ ျပ႒ာန္းထားတာကေတာ့ ခြင့္မေပးပါ။
၃။ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ Scholarship ေပးသလဲ။
ဘြဲ႔လြန္ေတြဟာ ေရာက္စမွာ ဂ်ပန္စာ မသင္မေနရ ေျခာက္လ အပါအ၀င္ Research Student လို႔ သတ္မွတ္ခ်ိန္ (၂)ႏွစ္ ရိွပါတယ္။ ေအာက္တုိဘာ ေရာက္တဲ့ လူေတြကေတာ့ Oct-March ကို ဘတ္ဂ်က္ တႏွစ္ သတ္မွတ္လို႔ တႏွစ္ခြဲ Maximum ေနရပါတယ္။ အဲဒီ အေတာအတြင္းမွာ MSc or PhD entrance စာေမးပြဲကုိ ေအာင္ရပါတယ္။ မေအာင္ရင္ (၂)ႏွစ္/တႏွစ္ခဲြနဲ႔ scholarship ျပဳတ္ပါတယ္။ အဲဒီ ကန္႔သတ္ခ်က္ေက်ာ္မွ ေအာင္လို႔ ေက်ာင္းဆက္တက္ခ်င္ရင္ Private Student ျဖစ္သြားပါတယ္။ Monbusho scholarship ဟာ တခါျပတ္သြားရင္ သုံးႏွစ္အတြင္းမွာ ထပ္ေလွ်ာက္ခြင့္ မရိွပါဘူး။ တခ်ိဳ႔က Private ေက်ာင္းသား အေနနဲ႔ လာၿပီး entrance စာေမးပြဲေအာင္ၿပီး ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္မွာ Monbusho scholarship ျပန္ေလွ်ာက္ရတာလည္း ရိွပါတယ္။
MSc အတြက္ (၂)ႏွစ္နဲ႔ PhD အတြက္ (၃)ႏွစ္ Scholarship ေပးပါတယ္။ တကယ္လို႔ ကန္႔သတ္ခ်ိန္မွာ မၿပီးခဲ့ရင္ ကုိယ့္ေငြနဲ႔ကုိယ္ extension လုပ္၊ ေက်ာင္းလခသြင္းၿပီး ေက်ာင္းၿပီးေအာင္ ဆက္တက္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အၾကာဆုံး Research student အတြက္ (၂)ႏွစ္နဲ႔ PhD (၃)ႏွစ္ စုစုေပါင္း (၅)ႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိဳ႔ ပါေမာကၡေတြက Research Student (၂)ႏွစ္ အတြက္ပဲ ေခၚတာမ်ိဳးလဲ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္က တျခား တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡက Research Student အေနနဲ႔ (၂)ႏွစ္ပဲ ေခၚတာမွာ PhD ဆက္တက္ဖို႔ Course မရိွေတာ့ ျပန္ခုိင္းပါတယ္။ အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္က ကၽြန္မတို႔ Tsukuba မွာ PhD လာေျဖ၊ ေအာင္ၿပီး ဆက္တက္ေတာ့ misunderstanding ျဖစ္သလားေတာ့ မသိ၊ Scholarship ျပဳတ္ၿပီး Private ေက်ာင္းသား ျဖစ္သြားပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္မနဲ႔ သိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ Kyushu မွာ ဒီလိုပဲ PhD Course မရိွလို႔ Tsukuba မွာ လာတက္ဖို႔ လုပ္ေတာ့ ကူညီေမးျမန္း လုပ္ကိုင္ေပးလို႔ Scholarship ဆက္ရပါတယ္။ တကၠသိုလ္ ေျပာင္းရင္ အခက္အခဲ ရိွႏိုင္တယ္ လို႔ ဆိုတာနဲ႔ ဂ်ပန္မွာလဲ မသိႏိုင္တာေတြ အမ်ားႀကီး ရိွတာကို တင္ျပတာပါ။ ကၽြန္သိတာကလဲ အကုန္ မဟုတ္ပါဘူး။
၄။ ဘယ္လိုေလွ်ာက္ရမလဲ။ How to apply
တကမၻာလုံးက ႏိုင္ငံတုိင္းမွာ ဂ်ပန္သံ႐ုံးက ႀကီးမွဴးၿပီး ႏွစ္စဥ္ စာေမးပြဲေခၚေလ့ ရိွပါတယ္။ Feb or March ေလာက္မွာ က်င္းျပၿပီး ေအာင္သူေတြကို ၀န္ထမ္း ဟုတ္ဟုတ္၊ မဟုတ္ဟုတ္ သတ္မွတ္တဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ျပည့္စုံရင္ April လမွာ ေလွ်ာက္လႊာေပးပါတယ္။ တခ်ိဳ႔က အဲဒီအခ်ိန္မွာ Professor ရွာရတာ ရိွပါတယ္။ ကၽြန္မ ႀကိဳးစားစဥ္ ကာလက ပါေမာကၡတေယာက္ အဲဒီအတိုင္း ညႊန္လို႔ ဂ်ပန္သံ႐ုံးကိုေရာက္၊ ဒီနည္း မရိွဘူး ဆိုေတာ့ အဲဒီ ပါေမာကၡကလဲ ရိွရမယ္နဲ႔ အဆင္မေျပခဲ့ပါ။ ကၽြန္မ ဂ်ပန္ေရာက္ၿပီး Student Conference မွာ သြားပါ၀င္ေတာ့ ကၽြန္ကို လာေတြ႔ၿပီး ႏႈတ္ဆက္ၿပီး သူမသိခဲ့လို႔ လက္မခံခဲ့ရတာပါလို႔ ၀မ္းနည္းစကား လာဆိုပါတယ္။
ျမန္မာျပည္က လူေတြ အတြက္ကေတာ့ အခက္အခဲတခုပါ။ ဂ်ပန္က National University (Private University ကို Monbusho scholarship ခ်ေပးေလ့ မရိွပါ။ ခၽြင္းခ်က္ တခု ႏွစ္ခုပဲ ရိွတတ္ပါတယ္။) က ကုိယ္န႔ဲ ဘာသာရပ္ ကုိက္မယ္ထင္တဲ့ ပါေမာကၡကို လွမ္းေမးရပါတယ္။ ကိုယ့္ေလွ်ာက္လႊာကို သူ႔ေက်ာင္းကယူ၊ ကုိယ့္ဆီပုိ႔၊ ကုိယ္က ျဖည့္ ျပန္ပုိ႔၊ သူက သူ႔ေက်ာင္းက တဆင့္ ပညာေရး ၀န္ႀကီးကို အဆင့္ဆင့္ တင္ရပါတယ္။ ေက်ာင္းငယ္တာက Chance ပိုမ်ားၿပီး ေက်ာင္းႀကီးရင္ Professor ေတြမ်ား၊ တင္တဲ့လူ မ်ားၿပီး Competition မ်ားပါတယ္။ ကၽြန္မဆိုရင္ ပထမႏွစ္မွာ က်ရွဳံးခဲ့ၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္ ဒုတိယႏွစ္ ႀကိဳးစားမွ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မ တကၠသိုလ္က ဘာသာရပ္ အားလုံးထဲက (၄) ေယာက္ကို ဇကာတင္ ေရြးၿပီး Monbusho ကို ပို႔ပါတယ္။ Monbusho က တဘာသာကုိ တေယာက္၊ Professor တေယာက္ တပည့္ တေယာက္နဲ႔ တႏိုင္ငံ တေယာက္/ ႏွစ္ေယာက္ႏႈန္း ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ ကၽြန္မ ပါေမာကၡကေတာ့ ကၽြန္မရဲ့ ဇြဲ၊ လုံ႔လ၊ ၀ိရိယနဲ႔ မဆုတ္မနစ္ ႀကိဳးစားမႈ၊ စိတ္ရွည္မႈေတြကို သေဘာက်ၿပီး ေရြးခဲ့တာ ဆိုပါတယ္။ ကၽြန္ကိုကုိယ္တုိင္ ေရးတဲ့ Research Proposal ဟာ သူ႔ Laboratory မွာ လုပ္မရႏိုင္တာ သိေပမဲ့ ကၽြန္မရဲ့ Knowledge နဲ႔ သူ႔ရဲ့ Specialization ကို ဆက္စပ္ ေတြးေခၚ ေရးသားႏိုင္တဲ့ `စိတ္ကူး´ ကုိ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာ ဆိုပါတယ္။ စကားမစပ္ ေျပာခ်င္တာက ဂ်ပန္မွာ “PhD doctor of Philosophy” ဘာသာရပ္ တခုရဲ့ ေတြးေခၚမႈအတြက္ ေပးတာနဲ႔ “DSc doctor of Science” သိပၸံဘာသာရပ္ရဲ့ အဆုံးစြန္ တတ္ေျမာက္မႈ ဆုိၿပီး ကြဲျပားပါတယ္။
ဒီလို စေလွ်ာက္ဖုိ႔ ကၽြန္မ ႀကိဳးစားခဲ့တာ ေလွ်ာက္နည္း `အနံ႔´ ရခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္မွာ သ႐ုပ္ျပ လုပ္ေနဆဲမွာ ဆရာ(၂)ေယာက္ ဒီနည္းအတုိင္း ထြက္သြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သိပ္လည္း မရင္းႏွီး၊ တေယာက္ကေတာ့ မေအာင္ျမင္ေသးေတာ့ မေျပာဘဲ ရေတာ့ ျဗန္းခနဲ ထြက္သြားေတာ့ စကားေအးေအး ေဆးေဆး မေျပာျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီ အနံ႔နဲ႔ ကၽြန္မ သံ႐ုံးကို သြားေမးပါတယ္။ မရိွပါ ဆိုတာန႔ဲ ျပန္လွည့္ခဲ့ရၿပီး ပါေမာကၡသို႔ နာမည္တပ္ၿပီး တိုက်ိဳတကၠသိုလ္ကို စာေရးတာ အဆင္မေျပပါ။
အဲဒီလို အီလည္လည္ျဖစ္တုန္း ဌာနက ဆရာတေယာက္က ဂ်ာမဏီကုိ ပညာေတာ္သင္ တႏွစ္သြားဖို႔ ေသခ်ာတဲ့ အခ်ိန္ စကားစပ္မိေတာ့မွ သူက ဂ်ပန္ Monbusho scholarship ကုိ ဘယ္သူ၊ ဘယ္လို ေလွ်ာက္ရမယ္ ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို ငွားပါတယ္။ ေလွ်ာက္လုိ႔ရတဲ့ တကၠသိုလ္ လိပ္စာပါ ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ကုိ လြယ္လြယ္ကူကူ ရခဲ့တာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဒီလိုပဲ ေယာင္လည္လည္ Information ရွာေနခ်ိန္မွာ ဆရာႀကီးတေယာက္က သိပ္စိတ္မရွည္ဘဲ ဂ်ပန္ ပညာေရး၀န္ႀကီး နာမည္နဲ႔ စာေရးၿပီ Information ေတာင္းပါလားလို႔ အခ်ဥ္ေပါက္ၿပီး အႀကံေပးတာ ရခဲ့ပါတယ္တဲ့။ သူလဲ စိတ္ကူးေပါက္ၿပီး အရွဳံးမရိွႏိုင္ တြက္ၿပီး Minister လုိ႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး စာေရးေတာ့မွ တလအၾကာမွာ အဲဒီစာအုပ္ ရခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူကေတာ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အလကားရတဲ့ Information ကို တန္ဖိုး မထားတတ္လို႔ လူတိုင္းကုိ မေပးဘဲ ကၽြန္မကေတာ့ တကယ္လုပ္မဲ့လူ ျဖစ္လို႔ ေပးပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ကၽြန္မ ဂ်ပန္ေရာက္ၿပီး (၂)ႏွစ္အၾကာ ရန္ကုန္ ျပန္လာလည္ေတာ့ ကၽြန္မ လုပ္ခဲ့တဲ့ ဌာနက သူငယ္ခ်င္းေရာ၊ မသိတသိ လူေတြ ၀င္လိုက္ထြက္လိုက္ ရွဳပ္ရွက္ခပ္ၿပီး ကၽြန္မကို ဒီလိုနည္းနဲ႔ သူတို႔ကို ေခၚေပးပါ ဆိုတာပါ ေျပာၾကတာပါ။ ကၽြန္မက ပါေမာကၡနာမည္၊ လိပ္စာ အားလုံးေပးပါမယ္။ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ မိတ္ဆက္စာေရးပါ၊ ေရးလွ်င္ ကၽြန္မနာမည္ သုံးႏိုင္တယ္။ (သုံးရင္ စာရတဲ့ ပါေမာကၡက ကၽြန္မကို ျပန္ေမးၿပီး ေခၚသင့္မသင့္ အႀကံဉာဏ္ ေတာင္းေလ့ရိွပါတယ္) ေမးရင္ ကၽြန္မဘာသာ အဆင္ေျပေအာင္ ေျပာေပးပါမယ္ ဆုိတာ မႀကိဳးစားခ်င္ၾကပါ။ ငွက္ေပ်ာသီး အခြံႏႊာသလို ကၽြန္ကပဲ ပါေမာကၡကို ေျပာ၊ ေလွ်ာက္လႊာယူ၊ ျဖည့္၊ Proposal ကိုပါေရး၊ ျပန္တင္ေပးရမယ္ ဆိုပါတယ္။ Monbusho scholarship အဲဒီေလာက္ လြယ္ရင္ ကၽြန္မရဲ့ တမ်ိဳးတေဆြလုံး ဂ်ပန္ကို အဲဒီနည္းနဲ႔ပဲ ေခၚလိုက္ပါေတာ့မယ္ လို႔ပဲ ျပန္ေျဖခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔က ေငြမေပး၊ မကုန္ရရင္ အဆင္မေျပဘူး လို႔ စြဲေနတတ္ပါတယ္။
အဲ…၊ လမ္းမွန္ စာအုပ္ရၿပီးေတာ့ ကၽြန္မ ပညာအရည္အခ်င္း၊ လိပ္စာဘာညာေရးတဲ့ Curriculum Vitae or Resume ကို ဓာတ္ပုံကပ္ၿပီး ရိုက္ထားၿပီး ေကာ္ပီပြားထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ Cover Letter လို႔ ေခၚတဲ့ စာလဲ ႐ိုက္၊ ပါေမာကၡ လိပ္စာကိုသာ ကြက္လပ္ခ်န္ၿပီး ေကာ္ပီပြားပါတယ္။ စာထဲမွာေတာ့ ကၽြန္မကို ေက်ာင္းသား အေနနဲ႔ လက္ခံႏုိင္ပါက လက္ခံၿပီး ဂ်ပန္အစိုးရကို တကၠသိုလ္ကတဆင့္ တင္ေပးႏိုင္ေသာ ပါေမာကၡကို ရွာေဖြေနေၾကာင္း ကူညီပါရန္ ေရးထားပါတယ္။
ပါေမာကၡ နာမည္ေတြ မသိလို႔ ပါေမာကၡဆိုၿပီး လိပ္စာတပ္ၿပီး ပထမအသုတ္ ၁၀ ေစာင္ ပုိ႔လိုက္ပါတယ္။ ေအာင္လက္မွတ္ မိတၱဴမ်ား ေတာင္းၿပီးမွ သံ႐ုံးသြားခုိင္းၿပီး မရလို႔ အဆင္မေျပတာေတြလဲ ရိွပါတယ္။ ႏွစ္လခန္႔ အဆင္မေျပေသးဘဲ ၁၅ ျပားတန္ တံဆိပ္ေခါင္း တြင္တြင္သုံးၿပီးပို႔တာ အဲဒီအခိ်န္မွာေတာ့ နည္းနည္း တုိးတက္လာပါတယ္။ သူက လက္မခံႏိုင္လို႔ ဘယ္သူဘယ္၀ါဆီ ေမးပါ ဆိုတာမ်ိဳး သုံးေလးေစာင္ႀကီးမ်ားေတာင္ ရပါတယ္။ တခု ေျပာခ်င္တာက ကၽြန္မရဲ့ ေနာက္ေတာ္ႀကီးမ်ားကေတာ့ သူတို႔မွာ ဆရာေကာင္း အေမရိကန္ျပန္ PhD ဆရာမ်ားက စာေရးေပးၾကလုိ႔ အေတာ္ Impression တာ ရိွပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာ အေရးအသားက အစ အျပစ္ဆုိစရာ မရိွလို႔ သိရပါတယ္။
ကၽြန္မကေတာ့ ကံဆိုးပါတယ္။ ကၽြန္မတကၠသုိလ္မွာ MSc လုပ္ဆဲ ျဖစ္ၿပီး ဆရာက အဂၤလန္ျပန္ေပမဲ့ စာကူေရးေပးဖို႔ မေျပာနဲ႔၊ ကၽြန္မရဲ့ Thesis ကို တလုံးမွ မဖတ္အားဘဲ ကၽြန္မကိုယ္တိုင္ေရးေသာ က်မ္းကို ဒီအတိုင္း ႐ိုက္တင္ေပးရတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုလိုရင္းက ကၽြန္မ အဂၤလိပ္စာ အရည္အခ်င္းက သိပ္မေကာင္းပါ။ သူမသာ ကုိယ္မသာ Level ပဲ ရိွၿပီး ဇြဲနဲ႔ စိတ္ရွည္ဖုိ႔ ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို မအီမမသာအခ်ိန္မွာ တိုကိ်ဳက ဆရာတေယာက္ စာျပန္တာက အားရိွပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ မႏွစ္က ဂါနာ ႏိုင္ငံသားတေယာက္ကို လက္ခံထားလို႔ အဲဒီလို ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းမၿပီးမခ်င္း ေနာက္တေယာက္ကို လက္မခံႏုိင္ပါ လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူလဲ တျခားဆရာေတြ ေမးေပးပါမယ္၊ ကၽြန္မလဲ ဆက္ရွာပါ ဆိုပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ အားတက္ၿပီး Tsukusa တကၠသိုလ္ကို ဌာနမွာ ျပန္လာတဲ့ ဆရာတေယာက္ဆီက ၾကားဖူးနား၀ ရိွလို႔ အဲဒီလိပ္စာနဲ႔ (နာမည္မသိ) ပါေမာကၡ ဆိုၿပီး စာေရးပါတယ္။ စာထဲမွာ တိုက်ိဳက အဲဒီဆရာက လက္ခံခ်င္ေပမဲ့ အေျခအေနမေပးလုိ႔ ဆက္လက္ ရွာေဖြဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ေရးလိုက္ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ၀မ္းသာရပါတယ္။ ပါေမာကၡက လက္ခံတင္ေပးမယ့္ အေၾကာင္း၊ April Form ထြက္ရင္ ပုိ႔ေပးၿပီး ျပန္တင္ေပးပါ ဆိုတာပါပဲ။ အဲဒီအခ်ိန္က October လေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ၾကာမွ တိုက်ိဳက ဆရာက စာျပန္ေတာ့မွာ ဇာတ္ရည္လည္ပါတယ္။ ကၽြန္မကို လက္ခံတဲ့ ဆရာဟာ သူနဲ႔ တိုက်ိဳမွာ BSc က စၿပီး PhD အထိ တတန္းတည္း ရင္းႏွီးေသာ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူ႔ထက္ပိုၿပီး သေဘာေကာင္းတဲ့လူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကၽြန္မ အင္မတန္ ကံေကာင္းတဲ့အတြက္ ၀မ္းသာေၾကာင္း ေရးပါတယ္။
ဂ်ပန္ေရာက္မွ သိရတာက ဂ်ပန္ ပါေမာကၡမ်ား ရင္းႏွီးပါက တေယာက္နာမည္ ၾကားကတည္းက ကူညီဖုိ႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကၽြန္မက မလိမ္မညာ အမွန္အတုိင္းေရးလို႔ လက္ခံျဖစ္ၾကတာ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အဲဒီ တိုက်ိဳက ဆရာကိုလဲ ကၽြန္မ ဂ်ပန္ေရာက္ၿပီး တရက္အလည္ သြားေတြ႔ ႏႈတ္ဆက္ၿပီး အမွတ္တရ လက္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သူေျပာသလိုပဲ ကၽြန္မရဲ့ ပါေမာကၡဟာ အင္မတန္ စိတ္ရင္းေကာင္းရွာတာ၊ ကၽြန္မဘ၀ရဲ့ ဒုတိယ အေဖလို႔ ဆိုရမေလာက္ ေကာင္းခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ရွည္ေနၿပီ ျဖစ္လို႔ ေလွ်ာက္လႊာတင္တဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ ေအာင္ျမင္ရင္ ဆက္လုပ္ရတဲ့ အေၾကာင္း ေရးျပပါမယ္။ ေလွ်ာက္လႊာဟာ April လဆန္းမွာ ထြက္ၿပီး ကၽြန္ဆီပို႔တာ တပတ္ၾကာပါတယ္။ ကၽြန္မက ျဖည့္ေရးၿပီး ၁-၂ရက္အတြင္း ျပန္ပို႔ေတာ့ April တတိယပတ္မွာ ျပန္ေရာက္ၿပီး လကုန္မွာ ေက်ာင္းက ေလွ်ာက္လႊာပိတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ကၽြန္မလခဟာ ၁၃၀၀ က်ပ္ ျဖစ္ၿပီး အျပင္ကုမၸဏီက Fax ႐ိုက္ရင္ (IDD Fax) က တမ်က္ႏွာကုိ ၁၀၀၀ က်ပ္ ေပးရတာမို႔ ၁၄-၁၅ မ်က္ႏွာ Form ကို မ႐ိုက္ႏိုင္ပါ။ စာတိုက္ကပဲ ပုိ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းင ကၽြန္မကိုေတာ့ ကံေကာင္းေပးပုံ ရပါတယ္။ ေလွ်ာက္လႊာမွာ ေအာက္တိုဘာ လာမလား၊ ေနာင္ႏွစ္ ဧၿပီလ လာမလား ေရြးရပါတယ္။ တခါတခါ ေအာက္တုိဘာမွာ အခြင့္ရိွၿပီး ဧၿပီတင္မိလုိ႔ က်ရွဳံးတာလဲ ရိွပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ ျမန္ျမန္ေရာက္ ၿပီးေရာဆုိၿပီး ေအာက္တိုဘာ အေရာက္လာဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။
ေမလေလာက္မွာ ကၽြန္မ ပါေမာကၡက ေက်ာင္းကေရြးတဲ့ ေလးေယာက္ထဲမွာ ပါၿပီး Monbusho ကို ဆက္တင္ထားတယ္ ဆိုပါတယ္။ ၾသဂုတ္လဆန္းမွာမွ အဆင္ေျပၿပီဆိုတာ ပါေမာကၡက စာေရးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တကၠသိုလ္က လိုအပ္တဲ့ Form, Information မ်ားနဲ႔ Air ticket အတြက္ မွာဖို႔ form ရရင္ ဂ်ပန္ကို ေရာက္မဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ သူတိ႔ု လာႀကိဳမဲ့ အခ်ိန္အတြက္ အေၾကာင္းၾကားဖို႔ အားလုံး တထပ္ႀကီး ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ေက်ာင္းက သူတို႔ ႀကိဳႏိုင္မဲ့ ရက္ေျပာၿပီး အဲဒီရက္ အေရာက္ သြားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ပါေမာကၡ ရွာရာမွာ တခ်ိဳ႔က ထုိင္းက AIT မွာ တက္တဲ့ အမ်ိဳး၊ သူငယ္ခ်င္းက ပါေမာကၡရွာေပးလုိ႔၊ တခ်ိဳ႔က ေယာက္်ားက AIT တက္ရင္း မိန္းမအတြက္ ပါေမာကၡ ေတြ႔လို႔ ေျပာေပးတာမ်ိဳး၊ တခ်ိဳ႔က အလုပ္လုပ္ရင္း ဂ်ပန္ပါေမာကၡနဲ႔ ေတြ႔လို႔ တင္ျဖစ္တာ၊ စကၤာပူမွာ အလုပ္လုပ္ရင္း အလုပ္မွာ ပါေမာကၡတေယာက္နဲ႔ သိၿပီး တျခားတေယာက္ မိတ္ဆက္ေပးတာ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရိွၾကပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ ဘယ္သူက ဘာမွ လုပ္ေပးတာမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာျပည္က ထုိင္ၿပီး ၁၅ ျပားတန္ တံဆိပ္ေခါင္းနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ေျပာျပတာပါ။ ႂကြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။
အဲဒီေခတ္က စကၤာပူကို ထြက္ၿပီး အလုပ္ရွာရင္ အဆင္ေျပၾကတဲ့ ေခတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မမွာ စကၤာပူကို ထြက္ဖုိ႔ ေလယာဥ္စားရိတ္ ေဒၚလာ ၃၅၀ ေလာက္ေတာင္ မတတ္ႏိုင္လို႔ ဂ်ပန္ကို အလကားနည္းနဲ႔ သြားရမဲ့ အလုပ္ကို ႀကိဳးစားတာပါ ေျပာရင္ လူေတြ ဘယ္လိုထင္မလဲ မေျပာတတ္ပါ။ ဂ်ပန္သြားဖို႔ ဘယ္ေလာက္ကုန္သလဲ ေမးရင္ ၁၅ ျပားတန္ တံဆိပ္ေခါင္းေတြပဲ ကုန္တယ္ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ ဆိုလိုတာက ေငြမရိွလဲ ႀကိဳးစားရင္ ရႏုိင္တာကို ေျပာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံး တခုကေတာ့ ဂ်ပန္သံ႐ုံးမွာ ဗီဇာ ေလွ်ာက္စဥ္က အခက္အခဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မ ၾကားဖူးသမွ် အားလုံး အဆင္ေျပစြာ ရရိွသြားၾကေပမဲ့ ကၽြန္မ အလွည့္က်မွ ဒုကၡေရာက္ပုံ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗီဇာ ေလွ်ာက္ဖုိ႔သြားေတာ့ ကၽြန္မကို လက္ခံတဲ့ေက်ာင္းက Official Letter တေစာင္ပဲ ဗီဇာအတြက္ ေပးပါတယ္။ အဲဒါျပေတာ့ ျမန္မာ၀န္ထမ္းက ခဏေစာင့္ပါ ေျပာ၊ အတြင္းခန္းထဲ ၀င္သြားၿပီး ဂ်ပန္ ၀န္ထမ္းတဦး ထြက္လာပါတယ္။ (တတိယ ေကာင္စစ္၀န္ ဆိုတာ ေနာက္မွ သိရပါတယ္) ဒီစာ ဘယ္ကရသလဲ ေမးပါတယ္။ ကၽြန္မေျဖတာကို နားေထာင္ၿပီး မယုံသကၤာနဲ႔ ဒီစာရြက္နဲ႔ မလုံေလာက္ေၾကာင္း၊ ဂ်ပန္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးက Student ဆိုၿပီး ထုတ္ေပးတဲ့ ဓာတ္ပုံပါတဲ့ ကဒ္ျပားလုိေၾကာင္း နမူနာ တခု ယူလာျပပါတယ္။ ကၽြန္မကလဲ Monbusho scholarship ျဖစ္လို႔ မလိုတဲ့ အေၾကာင္း Instruction ထဲမွာ ပါေၾကာင္း၊ အဲဒါ မလိုပါ ေျပာတာ ခါးခါးသီးသီး ျငင္းၿပီး ေလွ်ာက္လႊာေတာင္ ထုတ္မေပးဘဲ ျပန္ခိုင္းပါတယ္။ အဲဒီေန႔က တကယ္ပဲ သိန္းထီေပါက္ၿပီး လက္မွတ္မေပ်ာက္ဘဲ သူမ်ား သိမ္းတာမ်ိဳး ခံစားရပါတယ္။
အဲဒါနဲ႔ ကၽြန္မ IDD Fax နဲ႔ ေက်ာင္းေရာ၊ ပါေမာကၡဆီကုိ အက်ိဳးအေၾကာင္းေရး၊ အကူအညီေတာင္းရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေရွ႕က ေနာင္ေတာ္တေယာက္ရဲ့ အမ်ိဳးသမီးဆီ ဖုန္းဆက္ၿပီး ဂ်ပန္က ေနာင္ေတာ္ ဖုန္းနံပါတ္ေတာင္းၿပီး ဖုန္းဆက္ ေမးရပါတယ္။ သူ႔တုန္းက အဲဒီလို ျပႆနာမျဖစ္ေတာ့ မသိေပမဲ့ အႀကံေပးတာကေတာ့ ဂ်ပန္ သံ႐ုံးမွာ Cultural Section ဆိုတာရိွၿပီး Monbusho scholarship ရသူ စာရင္းက သူတို႔ကတဆင့္ Visa Section ကုိ ပို႔တာမို႔ အဲဒီ Cultural Section ကို ဖုန္းနဲ႔ ေမးၾကည့္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တရက္မွာ Cultural Section ကုိ ဖုန္းဆက္ေမးေတာ့ နာမည္စာရင္းကို Visa ဌာနကုိ ပို႔ၿပီး ျဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္တေခါက္လာရင္ အဲဒီဌာနက လူႀကီး လိုက္ေျပာေပးပါ့မယ္ ဆိုတာ သိရပါတယ္။ တၿပိဳင္နက္မွာပဲ ကၽြန္မတကၠသိုလ္က Fax နဲ႔ အေၾကာင္းျပန္စာမွာ Immigration ကဒ္ျပား ဆိုတာ မလိုတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္သြားၾကည့္ၿပီး အဆင္မေျပရင္ ခ်က္ခ်င္း သူတို႔ဆီ အေၾကာင္းၾကားဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တရက္မွာ Culture Section ကုိသြား၊ လူႀကီးနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ အဲဒီလူက Visa ခန္း လိုက္ပုိ႔ၿပီး ကၽြန္မကို တိုင္နဲ႔ ကြယ္ထားခိုင္းပါတယ္။ အဲဒီ ဂ်ပန္ ထြက္လာၿပီး စာရင္းသြားျပန္ၾကည့္ၿပီး အိုေက ဆိုၿပီး လူဘယ္မွာလဲ ေမးမွ ကၽြန္မတုိင္ကြယ္က ထြက္ေတာ့ အဲဒီဂ်ပန္က စိတ္ဆိုးပါတယ္။ ဘယ့္ႏွယ္၊ သူပဲမွားေသး၊ သူကပဲ စိတ္ဆိုးေသး၊ ဒါနဲ႔ ကၽြန္မလဲ မွန္လို႔ ျပန္လာတာ ေျပာေတာ့ မေက်မနပ္နဲ႔ ေလွ်ာက္လႊာထုတ္ေပးပါတယ္။ ျဖည့္တင္ေတာ့ တပတ္ခ်ိန္းပါတယ္။
ခ်ိန္းတဲ့ရက္ သြားေတာ့ အဲဒီဂ်ပန္ပဲ Visa ကို Passport ေပၚ မထုေသးဘဲ လက္ခံတဲ့ ပါေမာကၡကို ဘယ္လုိ သိသလဲ၊ ဘယ္က ေလွ်ာက္လႊာရသလဲ ထပ္ေမးပါတယ္။ အပ္ေၾကာင္းထပ္ေအာင္ ေျဖတာလဲ ေက်နပ္ပုံ မရေတာ့ ကၽြန္မစိတ္တိုၿပီး `မင္းက ငါ့ကို ဂ်ပန္မွာ ပညာေတာင္သင္ရေလာက္ေအာင္ အဆင့္မမီတဲ့ လူထင္လို႔လား၊ မယုံရင္ ငါ့ပါေမာကၡ ဖုန္းရိွတယ္၊ ေမးပါ´ ေျပာမွပဲ Visa ထုေပးပါေတာ့တယ္။
ဒါေတြ အားလုံးကေတာ့ ကၽြန္မ Monbusho scholarship ရခဲ့ပုံနဲ႔ အခက္အခဲေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိက ရည္ရြယ္ရင္းကေတာ့ ႀကိဳးစားရင္ ဘာမဆို ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သူမ်ားကူမွ၊ သူမ်ားလုပ္ေပးမွ၊ ေငြကုန္ခံမွ ေအာင္ျမင္တာ မဟုတ္ပါဘူး ဆိုတာပါပဲ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မိန္႔ခြန္း တခုထဲက စကား (စစ္သူႀကီး နပိုလီယံ စကားလုိ႔လဲ ဆိုပါတယ္) တခြန္းရိွပါတယ္။ `ေလာကမွာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ဆိုတာမရိွ၊ မျဖစ္ေသးတာဘဲ ရိွပါတယ္´ ဆိုတဲ့ ကၽြန္မ ႀကိဳက္တဲ့ စကားပါပဲ။ ေနာင္လာေနာင္သားမ်ား ေအာင္ျမင္ေအာင္ ႀကိဳးစားႏိုင္ၾကပါေစ ဆုေတာင္းရင္း ဒီမွ်နဲ႔ နိဂုံးခ်ဳပ္ပါရေစ။
မရွင္းတာရိွရင္ mmyomyint@yahoo.com ကို အီးေမးလ္ ပုိ႔ၿပီး ေမးျမန္းႏိုင္ပါတယ္။
မာလာ
